OBAMA

Obama bizim mitinglerde konuşsaydı...
Eflatun, ülkeleri filozoflar yönetmeli der ya; sanki Barack Obama bu öngörüyü gerçekleştirmek için dünyaya gelmiş.Son olarak onu Jay Leno’nun programında izledim ve bu kanım daha da güçlendi.ABD başkanlık koltuğunda oturan Obama, son derece akıllı, bilgili, kültürlü bir kişi. Üstüne üstlük güçlü bir mizah duygusu var. Kendisi dahil her şeyle dalga geçebiliyor, zekice şakalar yapabiliyor.Hareketlerine alçakgönüllü bir entelektüel tavrı egemen.
***
Barack Obama’nın siyahi olması Türkiye’de çok yanlış çağrışımlara yol açıyor.Sanılıyor ki piramidin en altından gelen, kültürü halk ortalamasının altında olan bir kişi.Oysa durum tam tersi.Barack Obama Amerika’nın yetiştirdiği en önemli enlektüellerden birisi. Yazdığı kitaplar, verdiği konferanslar onun müthiş bir bilgi birikimine sahip, kültürlü, gelişmiş bir enlektüel olduğunu ortaya koyuyor.
***
Amerika, George W. Bush gibi “Tanrı’nın kendisini dünyayı kurtarmak üzere görevlendirdiğine” inanan, kitap okumayan, ana dilini bile doğru dürüst konuşamayan, karışık sorular karşısında anlamsız bakışlarla donan, kaba saba birisinden sonra başkanlık koltuğuna bir entelektüeli oturttu.Bush belki (ailesine ve eğitimine rağmen) toplumun en altını temsil ediyordu ama Obama, Amerikan düşünsel ve kültürel elitinin ürünü.
***
Programda Obama, ekonomik krizin nedenlerini, herkesin anlayacağı bir biçimde ve çok doğru olarak özetledi.Dedi ki: “Bir sigorta şirketini ve yöneticilerini düşünün. Kâr eden, verimli bir şirket. Ama yeni ve genç yöneticiler bununla yetinmiyor ve niçin yüz milyon dolar kazanmayayım diye soruyor. Bunun sonucu olarak hedge fund’lar yaratılıyor, insanlara satılıyor. Milyarlarca dolar gelir elde ediliyor, yöneticiler lüks içinde yaşıyor. Sonunda şirketin asli faaliyetiyle ve kapasitesiyle ilgisi olmayan bir para uçuşuyor ortalıkta. Ama kazandıkları bu paraların toplumu nasıl kötü etkilediğini, başkalarının zararına olduğunu düşünmüyorlar ve sistem çöküyor.” Obama’nın şu saptaması da çok önemli ve Türkiye için de geçerli:“Bütün gençler iş idaresi (business) okuyup böyle yöntemlerle bir iki yılda zengin olmak istiyor. Ama toplumun doktorlara da, mühendislere de, mimarlara da, bilim adamlarına da ihtiyacı var.” Jay Leno soruyor: “Peki topluma bunca kötülük yapanların hapse girmesi gerekmez mi?” Obama cevap veriyor: “Evet ama ne yazık ki yaptıkları şeyler yasalara uydurulmuş. Bir tost makinesi aldığınızda yüzünüze patlarsa bunun hesabını mahkemede sorabilirsiniz. Ama aldığınız bir hisse senedi yüzünüze patlarsa hiçbir şey yapamazsınız. Çünkü siz fark etmeden bir takım imzalar atmış ve onlara bu hakkı tanımışsınız. Mesela kredi kartınıza yüzde 30 faiz uygulanmasını kabul etmişsiniz.” Düşünün ki Beyaz Saray’da bu sözleri söyleyebilen ve durumun fotoğrafını bu kadar net çekebilen bir lider oturmakta.Olmayan kitle imha silahları bahanesiyle bütün dünyayı kandırarak Irak’a savaş ilan eden Bush’tan ne kadar farklı değli mi?
***
Jay Leno bu arada şakalar yapıyor, Obama’nın koluna ahbapça vuruyor ve mesela “Airforce 1 uçağına binmek hoş mu?” diye soruyor. Obama içten bir kahkaha atıyor ve diyor ki: “Evet bence hoş ama bu iş kızlarımı hiç etkilemedi. Uçağa ilk bindiklerinde bir şeker kavanozu görüp aaa şeker diyerek oraya koştular. Oysa ben başkan babalarının uçağından Lincoln anıtına bakmalarını istiyordum.” Seyircilerden alkışlar ve kahkahalar yükseliyor. Programın sonunda şunu düşünüyorum:Obama bizim Türkiye’de ve dünyada bildiğimiz birikimli, şakacı, hümanist bir entelektüel.Yani Türkiye’de olsa seçilemezdi.Çünkü mitinglerde boğaz damarları şişe şişe rakiplerine “Maganda. Sen kim oluyorsun? Senin alnını karışlarım” diye bağıramazdı.